معرفی:

در کشور ایران از دوران بسیار قدیم تا کنون جهت مهار و کنترل آب و سیلاب و استفاده مفید از آنها فعالیت های بسیار چشمگیری برروی رودخانه ها و چشمه ها صورت پذیرفته است که از جمله آن ها می توان به ساخت سدهای متعدد با قدمت هزاران و صدها سال اشاره نمود که آثار آن ها هنوز هم به چشم می خورد و نشان دهنده غنای تکنیک و استحکام آن ها می باشد.

در نقاط خشک و نیمه خشک کشور نیز با تشخیص صحیح آب های زیرزمینی شبکه های طولانی آبیاری به نام قنات ابداع گردیده است که با حفر چاه های بسیار عمیق و احداث کیلومترها گالری آب را از درون زمین بدست می آوردند. قنات دارای تکنیک های بسیار ارزشمند مهندسی بوده که از هزاران سال پیش ایرانی ها آن را به کار می بردند، حتی در درون زمین برای کنترل آب قنات سدهایی ایجاد می کردند که بسیار جالب است.

کانال های طولانی آب، مخازن کوچک و بزرگ جمع آوری آب مصرفی، پمپاژ آب بدون امکانات فنی امروزی، استفاده از انرژی آب در آسیاب های آبی، تقسیم عادلانه و دقیق آب با استفاده از وسایل ساده و بسیاری مطالب شنیدنی و جالب دیگر، که ارائه آن ها صدها کتاب و گزارش می خواهد، نشان از ارزش ها و تلاش ها ی فراوان انسان ایرانی برای رفع مهمترین نیاز طبیعی حیات خود دارد.

برای بررسی این سوابق مهم که مرتبط به تمدن بشریت بوده و به همه جهانیان مربوط است در ایران مؤسسه گنجینه ملی آب ایران  Iranian Water National Museum (IWNM)تاسیس شد تا با شناسایی کامل و معرفی این آثار گرانقدر به مردم ایران و سایر کشورهای دنیا، نهادهای علمی و فرهنگی بین المللی، متخصصین علاقمند به تاریخ مهندسی، در جهت حفظ و نگهداری و حتی بهره وری مجدد آن ها کوشش نماید.

مؤسسه گنجینه ملی آب ایران وابسته به وزارت نیرو با هدف حفظ، احیا و معرفی آثار و ابنیه مربوط به آب و بمنظور ارج نهادن به شایستگی و نبوغ پیشینیان در تاریخ ایران در سال 1374 پایه گذاری گردید. اساسنامه مؤسسه گنجینه ملی آب ایران در چهارصد و یکمین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ 31/ 4/ 1376 به تصویب رسید وتوسط ریاست جمهوری وقت و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی به وزارت نیرو ابلاغ گردید. پژوهش های مربوط به استحصال، انتقال، توزیع، بهره برداری، مدیریت و فنون به کار رفته درتاریخ صنعت آب از اهم مسئولیت های این موسسه به شمار می رود.